Weerbare kwetsbaarheid

Weerbaarheid is een belangrijke kwaliteit om te ontwikkelen. Het is voor je eigen vrijheid en dus voor je eigen geluk van belang dat je zowel meevallers als tegenvallers gelijkmoedig kunt verwerken. In de praktijk vinden we dat best lastig. Er is dus kennelijk sprake van een tweestrijd. Je hebt vaak goede redenen om je weerbaar op te stellen, maar er zijn ook omstandigheden waarin je druk voelt om je kwetsbaar op te stellen. 

Voor je eigen ontwikkeling is het van belang om zo’n tweestrijd goed te onderzoeken.

1. Ten eerste omdat je de neiging hebt om een compromis te sluiten, je gaat allebei een beetje doen. Vaak ben je best wel weerbaar, maar soms ben je kwetsbaar en juist op momenten dat dit niet zo goed uitkomt, op momenten van tegenslag. Dat zijn de momenten dat je jouw weerbaarheid het hardste nodig hebt en dat zijn ook de momenten waarop je pas ervaart of je écht weerbaar bent.
2. De tweede reden om de dilemma’s in je leven goed te onderzoeken is dat je alleen beheersing over de ongewenste kant van je dilemma ontwikkelt als je juist de goede reden van die ongewenste kant echt gaat begrijpen. Je zult dus groeien in weerbaarheid door je goede reden voor kwetsbaarheid beter te gaan begrijpen.

Als jij je eigen weerbaarheid wilt ontwikkelen is dus de belangrijkste vraag: Wat is de goede reden voor kwetsbaarheid? In welke behoefte voorzie ik door me kwetsbaar op te stellen?  Soms helpt het om het provocerend te formuleren: In welke behoefte voor zie je door op te geven? Of nog een tandje sterker: In welke behoefte voorzie je door jezelf als slachtoffer op te stellen?

Dat zijn vragen die we onszelf niet graag stellen, maar als we eerlijk zijn , dan voelen we zo nu en dan wel die behoefte. Als we die blijven verdringen komen we niet tot bewustwording, dan blijft het ons overvallen op ongewenste momenten. Je wordt sterker door je zwakke kanten te omarmen en er de waarde van in te zien. In de beantwoording van dit soort pijnlijke vragen komt het aan op eerst bewust voelen en dan bewust denken. Je gevoel verschaft je de informatie waarmee je intellect helderheid kan verkrijgen. Zolang je het gevoel uit de weg gaat moet je intellect het stellen met onvolledige informatie. In de Monnik & De Magiër leg ik uit hoe je dat aanpakt:

1. Ga eerst in je herinnering naar een situatie waarin je het verlangen voelde om op te geven en je zelfmedelijden voelde opkomen, want dat is het eerste signaal dat je weerbaarheid op knappen staat. Herken dat dit vraagstuk onlosmakelijk verbonden is met veiligheid en geweldloosheid. Er is geweld in je leven geslopen in welke vorm dan ook. Je hebt al een tijdje meer van jezelf gevraagd dan je aan kon en je hebt de signalen van je lichaam genegeerd, anders had je dit punt helemaal niet bereikt. Het Aarde element is niet stabiel in je leven. Dat is de boodschap van je gevoel. Als je dat onmiddellijk onderkent en je stelt je assertief op en claimt de ruimte die je nodig hebt om je veilig te voelen, dan is er niets aan de hand. Dan stuur je met gemak bij. Je zoekt de oorzaak in jezelf en dus ligt de oplossing ook binnen je eigen bereik. Je innerlijke monnik verschaft je het inzicht, zodat je de innerlijke magiër doelgericht naar buiten kunt inzetten. Hoe langer je dat uitstelt om objectief naar je gevoel te kijken, hoe groter het probleem wordt en meer je de druk van de tweestrijd voelt en hoe groter de neiging wordt om een compromis te sluiten. Nu herken je het gevoel dat je dwars zit.
2. Je herkent dat weerbaarheid van belang is voor je eigen zelfstandigheid. Zolang je stabiel blijft onder moeilijke omstandigheden kun je ook op eigen kracht weer uit een lastige situatie komen. Als je opgeeft verlies je controle en wordt je afhankelijk van de keuzes van anderen. Op zich hoeft daar niks mis mee te zijn hoor, maar je ego wil dat niet, dat voelt als falen.
3. Maar er zit iets diepers onder. Je voelt namelijk soms een onbewust verlangen om je kwetsbaar op te stellen. Dat verwoorden we vaak in de trant van “Ik ben ook maar een mens”. Wat bereik je daar mee? Kijk daar eerlijk naar, want je ego vindt het best lastig om dit toe te geven. Als je er waarachtig naar kijkt dan zul je herkennen dat je door je kwetsbaar op te stellen zoekt naar begrip van je medemens. Je bent niet langer de weerbare superheld, die los staat van de mensheid, je bent gewoon een mens, met medemensen en dat geeft je de ruimte om je met anderen te verbinden en je geliefd te voelen en dat is niets om je voor te schamen, dus erken dat gewoon. Soms heb je de neiging om zelfmedelijden te voelen, zodat er ruimte ontstaat om je geliefd te voelen. Pas als je dat eerlijk toegeeft ontstaat de mogelijkheid om hier constructief mee om te gaan. Zo lang je het blijft ontkennen zal angst je blijven beheersen op onverwachte momenten.

Het dilemma van weerbaarheid ziet er dus als volgt uit:

Allebei een beetje doen op willekeurige momenten is niet de oplossing, dat weet je al. Toch is dat wat de meeste mensen doen, omdat ze het dilemma niet bewust doorleven. Het sluimert op de achtergrond en komt op ongelukkig momenten naar boven. Om de synthese te vinden hebben we een ingeving nodig. Bestaan er omstandigheden waaronder de tegenpolen samen gaan? Die ingeving ontvang je in innerlijke stilte. Je stelt jezelf een eenvoudige vraag die moeilijke te beantwoorden is: “wanneer versterkt kwetsbaarheid mijn weerbaarheid?” en met die vraag keer je de aandacht naar binnen. Je richt je tot je innerlijke monnik. Na verloop van tijd worden de patronen je steeds duidelijker. Je ziet dat je een dilemma hebt tussen afhankelijkheid en onafhankelijkheid en ineens besef je dat er niets mis is met afhankelijkheid onder twee strikte voorwaarden:

1. Er is sprake van een gemeenschappelijke intentie.
2. Er is sprake van wederzijds respect, besef van gelijkwaardigheid.

En dan zie je dus dat het heel verstandig kan zijn om je kwetsbaar op te stellen naar mensen die je meer kracht willen en kunnen geven, maar dat je dat beter niet kunt doen bij mensen die je verzwakken. Dat laatste kan op twee manieren gebeuren:

1. Sommige mensen hebben het beste met je voor maar vertalen dat in medelijden en dat vergroot je lijden, dat is goedbedoelde negatieve energie.
2. Sommige mensen hebben een tegengesteld belang en die zouden misbruik kunnen maken van je kwetsbaarheid. Laat die mensen maar in je kracht geloven.

Bewustwording geeft je onderscheidingsvermogen. De vraag is niet of je altijd kwetsbaar of altijd weerbaar moet zijn. De vraag is wanneer, onder welke omstandigheden je weerbaarheid constructief is en wanneer niet en ook wanneer je kwetsbaarheid constructief is en wanneer niet. Doorgeslagen weerbaarheid is geweld naar jezelf, doorgeslagen kwetsbaarheid naar Jan en alleman maakt je afhankelijk en passief. Beiden zijn risicovol en slecht voor jezelf. Als je dat helder hebt, dan bestaat het dilemma niet.

Oefen om in alles wat je doet bewust te voelen en bewust te denken. Die vaardigheid ontwikkel je vanuit innerlijke stilte. Concentratie, meditatie en contemplatie is de route naar helderheid. Helderheid is de weg naar vrijheid.

Veel succes.